Κριτική της Επικοινωνίας

Παρατηρείται το φαινόμενο κατά την διάρκεια συζητήσεων κάποιοι να ενοχλούνται από τις τοποθετήσεις τρίτων οι οποίοι πιθανόν να μην ανήκουν στο αυτό γνωστικό φάσμα με τους ενοχλουμένους ή να αντιδρούν ακόμα και με επιθετικότητα όταν δεν γράφονται αυτά τα οποία επιθυμούν να γράφονται ή προσδοκούν να διαβάσουν.

Αυτή η νοοτροπία παράγει αρνητικό έργο αφού άπαντες έχουν και πρέπει να έχουν δικαίωμα έκφρασης και σκεπτικού.

Το εγχειρίδιο περί κριτικής σκέψης είναι αποκαλυπτικό.

Κριτική, ονομάζεται η ικανότητα του ανθρώπου να μη

δέχεται αβασάνιστα και παθητικά ιδέες και απόψεις, αντίθετα

να τις επεξεργάζεται δημιουργικά.

Η δυνατότητα αυτή σημασιολογικής των δεδομένων, αποδοχής και απόρριψης, δηλαδή εκφοράς προσωπικής αξιολογικής άποψης, δικαιολογεί και το χαρακτηρισμό του ανθρώπου ως έλλογου όντος.

 

Η κριτική ικανότητα βοηθά το άτομο να μην άγεται από

τις απόψεις των άλλων και να μη γίνεται φερέφωνο. Ως

συνώνυμη της πνευματικής εγρήγορσης συνεπάγεται τον

έλεγχο και εξαλείφει πλάνες, απάτες, προκαταλήψεις και

προλήψεις. Έτσι συμβάλλει στη «εκκαθάριση», την

εξυγίανση του πνεύματος, γίνεται παράγοντας διανοητικής

υγείας και ελευθερίας, καλλιεργεί την οξύνοια, ωθεί στο

γόνιμο προβληματισμό και στην αναζήτηση της αλήθειας.

Η επιστήμη προωθείται χάρη στην κατάρριψη των

προκαταλήψεων και των αυθεντιών και τη διάνοιξη νέων

οριζόντων που επιτυγχάνει η άσκηση εποικοδομητικής

κριτικής.

Ο άνθρωπος γενικά κατανοεί τις αδυναμίες που τον οδήγησαν σε

λάθη και ατέλειες και εντείνει τις προσπάθειές του, ώστε να τις

απαλείψει. Διορθώνει τα λάθη του, συμπληρώνει τις ελλείψεις του

και, κατά συνέπεια, το έργο του γίνεται άρτιο.

Από την άλλη, η έννοια του ειδικού, αναφέρεται σε άτομο το οποίο ασχολείται με συγκεκριμένο αντικείμενο προσεγγίζοντας αυτό μέσα από μεθοδολογία και εργαλεία τα οποία σε πολλές άν οχι τις πλείστες των περιπτώσεων τον εγκλωβίζουν εντός του πλαισίου το οποίο καθορίζουν οι μέθοδοι και οι δυνατότητες που παρέχουν τα εργαλεία.

Επομένως για να είναι μια μελέτη-ανάλυση ολοκληρωμένη, οφείλεται να παρέχεται στο ακροατήριο η μεθοδολογία και τα εργαλεία που χρησιμοποιήθηκαν για την υλοποίηση της.

Απευθύνουμε τον λόγο στο εγχειρίδιο Κριτικής σκέψης...

Η παιδεία έχει χαρακτήρα μονολιθικό, εξειδικευμένο και

χρησιμοθηρικό. Οι γενικές γνώσεις και οι ανθρωπιστικές

σπουδές υποβαθμίζονται στο όνομα της τεχνοκρατικής

γνώσης. Έτσι διαμορφώνονται τεχνοκράτες, άνθρωποι

μονομερείς και μονοδιάστατοι, χωρίς κριτική σκέψη και

κοινωνική ευαισθησία και όχι κριτικοί σκεπτόμενοι και

κοινωνικά ευαίσθητοι . άνθρωποι εθισμένοι στην παθητική

πρόσληψη και αποθήκευση και όχι στην ενεργητική

αφομοίωση γνώσεων . άνθρωποι στεγανοί, δίχως εποπτεία και

ικανότητα παρέμβασης στο κοινωνικό γίγνεσθαι.

Η φυσιολογία των αισθήσεων μας διδάσκει ότι το αισθητηριακό σύστημα του ανθρώπου και ειδικά το οφθαλμικό υπόκειται σε περιορισμούς και αδυναμίες.

Αυτοί οι περιορισμοί και αδυναμίες επιδρούν στην επεξεργασία και ερμηνεία εξωτερικών ερεθισμάτων.

Το έργο του κριτικού δεν περιορίζεται στο να κρίνει την

ουσία του μηνύματος του καλλιτέχνη. Καλείται κυρίως να

κρίνει πόσο είναι σωστή και επιτυχημένη η μετάβαση από τη

σύλληψη του έργου στην εκτέλεσή του.

Ο ερευνητής - αναλυτής βρίσκεται ενώπιον της προκλήσεως , δηλαδή να αντικατοπτρίσει ερμηνευτικά την εικόνα του προς μελέτη αντικειμένου-θέματος με την μεγαλύτερη δυνατόν πιστότητα ως προς το περιεχόμενο και το νόημα που περιέχει αυτή.

Αυτή η πιστότητα οξύνεται ή αμβλύνεται σε συνάρτηση με την αναλυτική ικανότητας του εμπλεκόμενου και τους περιορισμούς η ελευθερίες που του παρέχουν η μεθοδολογία και τα εργαλεία που ακολουθεί -χρησιμοποιεί.

Για παράδειγμα, οι ερευνητές ατυχημάτων και ειδικά στον ναυτιλιακό και αεροπορικό τομέα χαρακτηρίζονται απο την αμφισβήτηση που επιδεικνύουν πρός κάθε τι το τυποποιημένο αφού η πράξη έχει δείξει ότι η πλειονότητα των ατυχημάτων οφείλεται σε μηχανισμούς που έχουν διαφύγει της σχεδιαστικής και κατασκευαστικής πρόνοιας!

Ίσως το κορυφαίο παράδειγμα είναι το ατύχημα που παρολίγον να εξελιχθεί σε ολική απώλεια του πλοίου μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων MAERSK EMMA.

Για την Ελληνική πραγματικότητα το δυστύχημα στο αεροσκάφος C-130 της πολεμικής αεροπορίας το 1985, αποτελεί ενα τρανό παράδειγμα κατασκευαστικής μη προβλέψιμης αστοχίας με θανατηφόρο αποτέλεσμα.

Αυτή η αμφισβήτηση πολλάκις έχει αναδείξει σχεδιαστικά, κατασκευαστικά,λειτουργικά, συντήρησης υλικού, διαχείρισης προσωπικού...κενά, παραλείψεις, υπερβάσεις....

Στην ανάλυση- έρευνα, δεν υπάρχουν τα risky stars and the basic players που συναντάμε ειδικά στον τραπεζικό τομέα αλλά και τις διοικήσεις των επιχειρήσεων.

Τα αστέρια του ρίσκου και οι βασικοί παίκτες είναι συνήθως παράγωγα, .....εγχειρίδιο κριτικής σκέψης....

Αν δεν είναι αντικειμενική, συντελεί ώστε να σχηματίσει

μια ψευδή εικόνα για τον εαυτό του ο κρινόμενος, που

νομίζει ότι διαθέτει ανύπαρκτα προτερήματα. Για το λόγο

αυτό δεν έχει αυτογνωσία και, επομένως, όχι μόνο δε

βελτιώνεται, αλλά μπορεί να υποπέσει και σε σφάλματα.

Σ’ αυτήν την περίπτωση η κριτική μετατρέπεται σε

κολακεία.

Εφόσον ο κρινόμενος δεν έχει την ωριμότητα και την

προσήνεια να δεχτεί τη δυσμενή κριτική, αυτή μπορεί να

γίνει η αιτία διάλυσης σχέσεων, ακόμη και εκδήλωσης

επιθετικότητας.

Επομένως, πρίν κάποιος εξακοντίσει πύρινες κραυγές καλό είναι ...

Οι φορείς κοινωνικοποίησης (οικογένεια, εκπαίδευση, ΜΜΕ,

πνευματικοί άνθρωποι) θα μπορούσαν, με την πειθώ και το

παράδειγμά τους, να διαμορφώσουν κριτικά σκεπτόμενα και ηθικά

ευαίσθητα άτομα, ικανά να εκπληρώσουν το διττό τους χρέος:

1) Απέναντι στον εαυτό τους, ώστε να δικαιώσουν το όνομά

τους ως άνθρωποι, δηλαδή ως αξιοπρεπείς οντότητες που

ανελίσσονται, ακεραιώνονται και αυτοπραγματώνονται.

2) Απέναντι στην κοινωνία, στην οποία οφείλουν την ενεργή

παρουσία και υπεύθυνη συμμετοχή τους, που πραγματώνεται

και μέσω της άσκησης μιας απροκάλυπτης, νηφάλιας,

αντικειμενικής, καλόπιστης, δίκαιης κριτικής.