Το έτος πριν το 1974, καταγράφεται ως ...1973 και το έτος πριν το 1973 ως...1972
Δυστυχώς, οι προπαγάνδες της Ελλάδος- Κύπρου και Τουρκίας εστιάζουν, άγνωστο για
ποιόν λόγο, στο καλοκαίρι του 1974 ,στις Τουρκικές στρατιωτικές επιχειρήσεις και φυσικά
την απώλεια της μισής σχεδόν Κυπριακής επικράτειας.
Ας δούμε όμως πώς έχει καταγράψει η Ιστορία τα γεγονότα κατά τα έτη 1972 και 1973 τα
οποία θα βοηθήσουν να κατανοήσουμε καλύτερα γιατί προέκυψε το καλοκαίρι του 1974.
1972
Υπό το κλίμα τούτο της αφορήτου πλέον εντάσεως ο υπουργός
Αμύνης και Εσωτερικών της Κύπρου κ. Κωμοδρόμος προέβη
σήμερον εις δραματικήν
έκκλησιν ενότητος υπογραμμίσας ταυτοχρόνως ότι οι Έλληνες Κύπριοι
οφείλουν τυφλήν
εμπιστοσύνην εις την Εθνικήν Φρουράν και τους Έλληνας αξιωματικούς.
Η ομιλία του έρχεται εις εύγλωττον αντιδιαστολήν με τους λόγους του
Προέδρου Μακαρίου.
Ομιλών προς
τους νεοσυλλέκτους της Εθνικής Φρουράς είπε:
Προσέξατε!
Η βοή ενός φθοροποιού ανέμου διχονοίας και διχασμού πνέουσα βιαίως
απειλεί να κρημνήση, απειλεί να εξαφανίση, απειλεί να σαρώση ό,τι με τό
σας θυσίας και αίμα
εδημιουργήθη και επετεύχθη.
Αλλοίμονον εάν δεν επιτύχωμεν να απομακρύνωμεν από την πολυβασανισμένην
Πατρίδα μας την φρίκην και τας ολεθρίας συνεπείας μιάς αδελφικής διαμάχης.
Εθνική επιταγή
καλεί όλους τους Έλληνας, μικρούς και μεγάλους, άνδρας
και γυναίκας
να καταβάλωμεν όλας
τας δυνάμεις μας δια να ανακόψωμεν την ορμήν του κακού το οποίον απειλεί να
γίνη πρόξενος
τοιούτων τρομερών συμφορών, αι συνέπειαι των οποίων θα πιέζουν την ζωήν
του Ελληνισμού
της
Κύπρου επί μακράν σειράν ετών!!!
Κυβερνητική πηγή ηρνήθη να σχολιάση την δήλωσιν του Τούρκου υπουργού
Εξωτερικών κ. Μπαγιουλκέν ενώπιον της Εθνοσυνελεύσεως ότι ουδεμία
μυστική συμφωνία υφίσταται μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας επί του
κυπριακού.
Ο δρ. Ραούφ Ντενκτάς αναχωρεί εις Άγκυραν προκειμένου να
συντονίση τας ενεργείας του με τους Τούρκους αρμοδίους επί τη
βάσει και των όσων πλεονεκτημάτων έχει αντλήσει η τουρκική
πλευρά εκ της εμφυλίου ελληνικής έριδος.
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος απέφυγε σήμερον να διαψεύση πληροφορίαν
κυπριακής εφημερίδος προσκειμένης εις την Αρχιεπισκοπήν, καθ’ ην
προητοιμάζετο αντιμακαριακόν πραξικόπημα
με κοινήν δράσιν του στρατηγού Γρίβα και της Εθνικής Φρουράς την
παρελθούσαν Κυριακήν.
1973
Προεδρικές Εκλογές 25 Φεβρουαρίου 1968
Οι επόμενες Προεδρικές Εκλογές, κατόπιν τούτου, διενεργήθηκαν την 25η
Φεβρουαρίου, 1968. Ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος, ο οποίος επανεξελέγη ως
Πρόεδρος της Δημοκρατίας είχε πάρει, επί συνόλου 229.488 εγκύρων ψήφων,
220.911 ψήφους, δηλ. ποσοστό 95,45%, ενώ ο Τάκης Ευδόκας, που ήταν ο
ανθυποψήφιος του, έλαβε 8.577 ψήφους, δηλ. ποσοστό 3,71%.
Αποτελέσματα 1968 | ||
Eγγεγραμμένοι ψηφοφόροι | 247.653 | |
Ψήφισαν | 231.438 | 93,45% |
Aποχές | 16.115 | 6,55% |
Αρχιεπίσκοπος Μακάριος | 220.911 | 96,26% |
Τάκης Ευδόκας | 8.577 | 3,74% |
Ακυρα | 1.950 | 0,84% |
Προεδρικές Εκλογές - 18 Φεβρουαρίου 1973
Ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος επανεξελέγη ως Πρόεδρος της ΚυπριακήςΔημοκρατίας, αφού ήταν ο μόνος υποψήφιος που υπέβαλε υποψηφιότητα,
γι`αυτό ανακηρύχθηκε χωρίς ψηφοφορία.
1 Ιουνίου 1973: Υπογράφεται η Συμφωνία σύνδεσης Κύπρου – ΕΟΚ
Το Συνοδικό πραξικόπημα
Μια άγνωστη πτυχή της Κυπριακής τραγωδίας του 1974 ηταν και το "Εκκλησιαστικό Πραξικόπημα" του 1973 κατα του Μακαρίου.
Τον 13ο αιώνα ο Πάπας κατάργησες 11 απο τις 14 Ορθόδοξες Επισκοπές στην Κυπρο που βρισκόταν υπο Φραγκικη κατοχη αντικαθιστώντας τες με Καθολικες αλλα άφησε την Αρχιεπισκοπη Κυπρου (η οποία λειτουργουσε παράλληλα με Καθολικη Αρχιεπισκοπη) και 3 Επισκοπές (Κιτιου, Κυρηνείας και Πάφου) στους Ορθοδόξους.
Αυτο το μοντέλο επιβίωσε της Φραγκοκρατίας μεχρι το 1973.
Τον Ιανουάριο του 1973 ο Αρχιεπίσκοπος Κυπρου Μακάριος εκδήλωσε πρόθεση να είναι είναι και τρίτη φορά υποψήφιος Πρόεδρος Κυπρου. Αυτο ομως βρήκε αντίθετους τους Μητροπολίτες Πάφου Γεννάδιο, Κιτίου Άνθιμο και Κυρηνείας Κυπριανό οι οποίοι στις 25 Ιανουαρίου τον κάλεσαν να μην επιμείνει σε επανεκλογή καθως αυτο ηταν αντίθετο με τους Ιερούς Κανόνες οι οποίοι προβλέπουν να μην κρατά κληρικός κοσμικά αξιώματα.
Επίσης τόνισαν οτι για λογους οικονομίας και εκτάκτων καταστάσεων ανέχθηκαν τον Μακάριο ως Πρόεδρο αλλα θα έπρεπε να αφοσιωθεί πλεον στα εκκλησιαστικά του καθήκοντα και να αφήσει την Προεδρία στους λαικους. Σε αντίθετη περίπτωση θα προέβαιναν στην καθαίρεση του.
Ο Μακάριος ομως απορρίπτει τις εκκλήσεις των 3 Μητροπολιτών και στις 8 Φεβρουαρίου 1973 η Ανωτάτη Εκλογική Επιτροπή τον ανακηρύσσει για τρίτη φορα Υποψήφιο Πρόεδρο χωρις ομως ανθυποψήφιο καθως ειχε προηγηθεί δυσαρμονία στα κόμματα της Αντιπολιτευσης, διασπάσεις καθως και διαφωνία του Τακη Ευδοκά με τον Γρίβα και ετσι δεν κατέβασαν υποψήφιο.
Οι 3 Μητροπολίτες συνεχίζουν να πιεζουν τον Μακάριο και να τον απειλουν με καθαίρεση αλλα ο Μακάριος απτοητος απορρίπτει τις πιέσεις τους. Ετσι στις αρχές Μαρτίου οι 3 Μητροπολίτες συγκροτουν Σύνοδο για να δικάσουν τον Μακάριο και του αποστέλλουν κλητήριο θέσπισμα να παρουσιαστει στην Σύνοδο και να απολογηθεί για τις πράξεις του.
Ο Μακάριος απορρίπρι ασυζητητι το θέσπισμα στις 6 Μαρτίου 1973 και κηρύσσει άκυρη την Συνοδο των 3 Μητροπολιτών κατηγορώντας τους για "φατριασμό" και "τυρεία".
Οι 3 Μητροπολίτες μετα την άρνηση του Μακαρίου να παρουσιαστει μπροστά τους και να απολογηθεί καθαιρουν ομόφωνα τον Μακάριο απο Αρχιεπίσκοπο Κυπρου και τον υποβιβάζουν σε μοναχό στις 7 Μαρτίου 1973. Εν τουτοις ομως του δίνουν 30 μερες περιθωριο να μετανοησει και να υποβάλλει εφεση κατα της καθαίρεσης του.
Στις 8 Μαρτίου 1973 ενας εξαγριωμένος Μακάριος απορρίπτει ξανα την απόφαση των 3 Μητροπολιτών και θεωρει άκυρη την Συνοδο που τον καθαίρεσε. Στο πλευρό του τάσσονται οι Πατριάρχες Κωνσταντινουπόλεως, Αλεξανδρείας, Αντιοχείας, Ιεροσολύμων, Μοσχας και Γεωργίας οπου και αυτοι θεωρουν άκυρη την καθαίρεση του Μακαρίου.
Η Εκκλησία της Ελλάδος αποφεύγει να πάρει θέση, ενω αντίθετα η Ελληνικη Κυβέρνηση τάσσεται με το πλευρό των 3 Μητροπολιτών τους οποίους επαινεί. Στις 17 Μαρτίου ομως ξαφνικά και για αγνωστο λόγο η Κυβέρνηση των Αθηνών αλλάζει στάση και καλεί τους 3 Μητροπολίτες να συμβιβαστουν με τον Μακάριο.
Την ιδια μέρα και η Εκκλησία της Ελλάδος αλλάζει στάση και θεωρεί αντικανονική την Σύνοδο που καθαίρεσε τον Μακαριο και άκυρη την καθαίρεση του.
Στις 13 Απριλίου 1973 οι 3 Μητροπολίτες εφοσον εξέπνευσαν οι 30 μέρες που είχαν δώσει στον Μακάριο να υποβάλλει έφεση κηρύσσουν οριστική και αμετάκλητη την καθαίρεση του. Ο Μακάριος αντιδρά ψύχραιμα και ευχεται ο Θεός να φανει ιλεως προς αυτους για την προδοσια τους.
Την επόμενη μέρα οι 3 Μητροπολίτες αποστέλλουν εγκύκλιο προς τους ιερείς της Κυπρου αναγγέλοντας την καθαίρεση του Μακαρίου και τον ορισμό του Μητροπολίτη Πάφου Γενναδίου ως Τοποτηρητή της Αρχιεπισκοπής Κύπρου μεχρι της εκλογής νέου Αρχιεπισκόπου. Επίσης με την ίδια εγκύκλιο αναγγέλουν οτι ο Μακάριος παύει να είναι μέλος της Εκκλησίας καθως του αφαιρείται ακόμα και η μοναχική ιδιότητα και στο εξής θα αποκαλείται "Μιχαήλ Χριστοδούλου Μούσκος" και οχι Μακάριος.
Αρκετοι απο τους Ιερείς ομως αρνουνται να διαβάσουν την εγκύκλιο, ακόμα και να την παραλάβουν κατι το οποίο προκαλεί την οργή του Γρίβα ο οποίος στις 25 Απριλίου 1973 απειλει οτι οποιος παπας δεν διαβάσει την εγκύκλιο στην ενορία του θα υποστεί βαρύτατες κυρώσεις.
Την ιδια στιγμή ο Μακάριος σχεδιάζει τα δικά του αντιμετρα για μετα το Πάσχα θελωντας να επαναφέρει την Κανονική τάξη στο νησί. Χαρακτηριστικό είναι οτι την Κυριακή του Πάσχα 27 Απριλίου 1973 ο Μακάριος και ο Τοποτηρητής Μητροπολιτης Πάφου Γεννάδιος απευθύνουν ξεχωριστές εγκυκλιους προς τον λαο ο οποίος εχει διχαστει βαθύτατα καθως αλλες ενορίες διαβάζουν την εγκύκλιο του Μακαριου και αλλες την εγκυκλιο του Γενναδίου.
Στις 2 Μαιου 1973 ο Μακάριος αποφασίζει να ζητήσει την σύγκληση Μείζονος και Υπερτελους Συνόδου με την συμμετοχή ολων των Αυτοκεφάλων Εκκλησιων η οποία θα κρινει τελεσιδίκως την καθαίρεση του.
Στις 5 Μαιου 1973 ο Μακάρις ξεκινά τις διαδικασίες για εκλογή νεου Μητροπολίτη Πάφου καθως θεωρεί οτι με τις ενεργειες του ο Πάφου Γεννάδιος εχει εκπέσει του Θρονου και προχωρα στην υλοποιηση της Μειζονος Συνόδου με απώτερο σκοπο την καθαίρεση και των 3 Μητροπολιτών.
Εν τω μεταξυ το χάσμα στον λαο βαθαίνει με τους πιστους να εχουν χωριστει σε Μακαριακους και οπαδους των 3 Μητροπολιτων. Και γινεται ακόμα χειρότερο με την Αστυνομία και την ΕΟΚΑ Β να εμπλέκονται ενεργά στην Εκκλησιαστική κριση στις 28 Μαιου 1973 διαλέγοντας πλευρές.
Στις 4 Ιουλίου 1973 Φτανουν στην Κυπρο οι Πατριάρχες Αλεξανδρείας, Αντιοχείας και Ιεροσολυμων καθως και εκπρόσωποι αλλων Εκκλησιων για την Μειζονα Συνοδο που είχε οριστεί για τις 5 Ιουλιου.
Το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως και η Εκκλησία της Ελλάδος αν και είχαν προσκληθεί προτίμησαν να απέχουν και δεν έστειλαν εκπροσώπους.
Στις 6 Ιουλίου 1973 η Μειζων Σύνοδος καλει τους 3 Μητροπολίτες σε απολογία αλλα αυτοι αρνουνται να εμφανιστουν και με υπομνημα εμμένουν στις θέσεις του.
Ετσι στις 14 Ιουλίου 1973 η Μειζων Σύνοδος τους καταδικάζει σε καθαίρεση και εγκλεισμό σε μοναστηρι ενω κηρύσσει άκυρη και ως μη γενόμενη την καθαίρεση του Μακαρίου.
Στις 28 Ιουλιου 1973 εχοντας πετυχει την καθαίρεση του Παφου Γενναδίου ο Μακαριος προωθεί τον Χωρεπίσκοπο Κωνσταντίας Χρυσόστομο ως νεο Μητροπολιτη Πάφου και επιτυγχάνει την εκλογή του. Την ίδια μέρα η Μειζων Σύνοδος αποφασίζει την δημιουργία 2 νέων Μητροπολεων, της Μητροπόλεως Μόρφου με αποσπαση εδαφων απο την Μητροπολη Κυρηνείας και της Μητροπόλεως Λεμεσου με απόσπαση εδαφων απο την Μητρόπολη Κιτίου.
Ο Μακάριος προωθεί στενους του συνεργάτες ως νεους Μητροπολίτες και καταφέρνει την εκλογη τους επιβεβαιωνοντας ετσι τον έλεγχο του στην Κυπρο και την Εκκλησία.
Ετσι στις 25 Οκτωβρίου 1973 εκλεγεται Μητροπολίτης Κιτιου ο Αρχιμανδρίτης Χρυσοστομος Μαχαιριώτης, στις 17 Νοεμβριου εκλεγεται Μητροπολίτης Μορφου ο Χωρεπίσκοπος Ληδρας Χρυσανθος, στις 12 Ιανουαρίου 1974 εκλέγεται Μητροπολίτης Λεμεσου ο Αρχιμανδρίτης Χρύσανθος Χρυσοστόμου και στις 30 Μαρτίου 1974 εκλεγεται Μητροπολίτης Κυρηνείας ο Αρχιμανδρίτης Γρηγόριος Κυκκώτης.
Ο Μακάριος ομως δεν έμεινε εκει. Αρχισε να καταδιώκει τους οπαδους των 3 Μητροπολιτών και να διαλυεθι την λαθε συγκεντρωση τους. Οι 3 Μητροπολίτες αναγκάζονται να τελουν την θεια λειτουργία σε αντίσκηνο υπο τον φόβο της Αστυνομίας.
Με τα γεγονότα του πραξικοπήματος που οργάνωσε ο Ιωαννίδης κατά του Μακαρίου οι 3 Μητροπολίτες ξαναηρθαν στην δημοσιότητα. Ο καθαιρεθείς Πάφου Γεννάδιος διορίστηκε νέος Αρχιεπίσκοπος Κύπρου και όρκισε τον Σαμψων Πρόεδρο οι δε αλλοι 2 βρηκαν ευκαιρία να επιστρέψουν στις έδρες τους.
Αυτο δεν κράτησε για πολύ οωμς καθως τα γεγονοτα που επακολουθησαν εφεραν την κατάρρευση του καθεστώτος Σαμψων και την επιστροφή του Μακαρίου.
Τελικα η αποκατάσταση και η συγχώρεση για τους 3 Μητροπολίτες ηρθε μετα τον θάνατο του Μακαρίου το 1982 οταν η Συνοδος της Εκκλησίας της Κυπρου τους συγχωρεσε ...
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου